1. Inleiding
In onze gewrichten zijn de botuiteinden steeds bedekt met een laagje kraakbeen, een stevig maar tegelijk ook elastisch weefsel. Enerzijds zorgt het kraakbeen er samen met het synoviaal vocht, een soort glijmiddel, voor dat de botten makkelijk kunnen glijden ten opzichte van elkaar. Anderzijds heeft het kraakbeen ook een belangrijke schokdempende functie en helpt het om de grote krachten die op onze gewrichten inwerken op te vangen.
Bij artrose gaat de kwaliteit van het kraakbeen in één of meerdere gewrichten sterk achteruit. Het brokkelt af, wordt dunner en is steeds minder in staat om schokken op te vangen. Na verloop van tijd komen delen van het bot bloot te liggen die bij beweging over elkaar schuren. Dit veroorzaakt heel wat pijn en door de wrijving kan een gewrichtsontsteking, een artritis, ontstaan. De degeneratie van het kraakbeen zorgt er niet alleen voor dat delen van het bot bloot komen te liggen, maar heeft ook op de andere delen van het gewricht een grote impact. Aan de randen van de botuiteinden groeit immers extra bot (osteofyten) en het gewrichtskapsel zal verharden en ineenkrimpen, wat leidt tot een sterk verminderde beweeglijkheid.
Artrose in de handen en polsen komt erg vaak voor: bijna alle 55-plussers krijgen ermee te maken, wat echter niet betekent dat zij er ook allemaal last van ondervinden. De vaakst aangetaste gewrichten zijn de gewrichten in de vingers (tussen de drie vingerkootjes), het gewricht aan de basis van de duim en ten slotte ook het gewricht tussen het middenhandsbeentje van de duim en de pols.
2. Symptomen
- Stijfheid, voornamelijk ‘s ochtends of na lang rusten (startstijfheid)
- Krachtsverlies in de handen
- Eventueel zwelling (wanneer er ook ontsteking aanwezig is)
- Vingers niet meer volledig kunnen strekken
- Pijn bij een wringende beweging (bijv. het uitwringen van een dweil)
- Duidelijk veranderde vorm van het gewricht in een vergevorderd stadium
3. Oorzaken
- Natuurlijk verouderingsproces
- Auto-immuunaandoening (bijv. reumatoïde artritis)
- Langdurige overbelasting
- Trauma